Asgari Ücret Komisyonu’na katılan işçi konuştu: Bir baba için utanç verici
Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısına katılan işçiler, yaşadıkları zorluğu anlattı. Karayollarında taşeron işçi olan Durmuş Öztürk, “Çocuğuma 10 lira verebilmek için borç aldım. Eşimin evlilik yüzüğünü bozdurup çocuğumun boğazından bir şeyler geçirdim. Bir baba için bu utanç verici.” derken, temizlik işçisi Hatice Akgedik ise, “Toplantıda ‘Semt pazarlarında insanlar yerlerden çürük meyve toplayıp evlerine götürmek için nasıl mücadele ettiklerini bir görün’ dedim.” ifadelerini kullandı.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısında ilk kez yer alan işçiler, yaşadıkları zorluklara dikkat çekti. Karayollarında taşeron işçi olarak çalışan Durmuş Öztürk, “Çocuğuma 10 lira verebilmek için borç aldım. Eşimin evlilik yüzüğünü bozdurup çocuğumun boğazından bir şeyler geçirdim. Bir baba için bu utanç verici.” dedi. Adana Şehir Hastanesi’nde temizlik işçisi olan Hatice Akgedik ise, “Toplantıda ‘Semt pazarlarında insanlar yerlerden çürük meyve toplayıp evlerine götürmek için nasıl mücadele ettiklerini bir görün’ dedim.” diye konuştu.
ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU, İKİNCİ KEZ TOPLANDI
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2024 yılı asgari ücretini belirlemek için bugün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda ikinci kez toplandı. Toplantıda Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı ile Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) temsilcileri ekonomik verileri paylaştı. İkinci toplantının bitmesinin ardından asgari ücret için bir sayı açıklanmadı.
TOPLANTIDA İLK KEZ İŞÇİLER DE YER ALDI
Önceki yıllardan farklı olarak ilk kez asgari ücret görüşmelerinde; TÜRK- İŞ kesiminden kasiyer, sağlık çalışanı, enerji işçisi ve karayollarında çalışan bir taşeron işçisinin de bulunduğu 4 farklı iş kollarında çalışan işçiler yer alıyor. Komisyon toplantılarına katılan Adana Şehir Hastanesi’nde temizlik işçisi olarak çalışan Hatice Akgedik ve karayollarında 9 yıldır taşeron olarak çalışan Durmuş Öztürk bugünkü asgari ücret görüşmesinden sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.
“BİZİM ÇOCUKLARIMIZ DA MEYVE YEMEK İSTİYOR”
Öztürk, şunları söyledi: “Asgari ücretle çalışıyoruz. Aldığımız asgari ücret yetmiyor. Bir ev kirası, bir aylık ekmek parası ile bu asgari ücret tükeniyor. Bizim çocuklarımız da var. İster istemez bizim çocuklarımız da meyve yemek istiyor. Bizim çocuklarımız da peynir yemek istiyor. Bunları yiyemiyor. Gelişimleri zayıf oluyor. Biz neden yaşam şartlarına uygun yaşam şartı içinde yaşamıyoruz? Türkiye’de 8 milyon asgari ücretlinin temsilcisiyiz. Biz şunu diyoruz, 8 milyon asgari ücretli var ve bunların ailesi ile beraber 33 milyon asgari ücretle geçinen milletiz. Herkes diyor ki; ‘aldığımız yetmiyor’ veya ‘kiramız yetmiyor’, ‘birini alsak biri eksik kalıyor’.
“BİR YERLERDEN ÇOCUĞUMA 10 LİRA VEREBİLMEK İÇİN BORÇ ALDIM”
Çocuklarımız okula gidiyor, 10 lira para istiyor veremiyoruz. Bundan daha önce çocukların Öğretmenler Günü vardı. Oğlum geldi dedi ki; ‘ Baba, Öğretmenler Günü kutlayacağız. Bana 10 lira para verir misin’ dedi. Ben de dedim ki; ‘Oğlum 10 lira param yok’, ‘Herkes Öğretmenler Günü’nü kutlayacak, bizde neden para olmuyor’ dedi. Şöyle düşündüm, o akşam da sabaha kadar da uyuyamadım. Bir yerlerden, çocuğuma 10 lira verebilmek için borç aldım.
“EŞİMİN ZİYNET EŞYASINI BOZDURUP ÇOCUĞUMUN BOĞAZINDAN BİR ŞEYLER GEÇİRDİM”
Ben 26 yıllık evliyim. Bana çocuğum dedi ki; ‘Biz neden pazar göremiyoruz, bakkala gidip de bir peynir, bir süt, bir sucuk niye alıp da yiyemiyoruz.’ Çünkü yetmiyor bize asgari ücret. Dedim, ‘alamıyoruz.’ Bunu komisyondaki kişilerle de paylaştım; eşim bunu duymuş olacak ki 26 yıllık evliyim, ilk aldığım evlilik yüzüğü ile ilk aldığım küpeyi vererek ‘Bunu bozduralım, evimize bir şeyler alalım’ ve ben eşimin ziynet eşyasını bozdurup çocuğumun boğazından bir şeyler geçirdim. Normalde benim eşime bir şeyler almam gerekirken eşimin elindeki son hazinesini alıp bozdurmak zorunda kaldım. Bir baba için bu utanç verici.
“KADRO GELECEK DİYE BAKIYORUZ, HEP BİZİ AVUTUYORLAR”
Biz kadro gelecek diye bakıyoruz. Hep bizi avutuyorlar. Düne kadar ’80 madde var, Torba Yasa’da varsınız’ veya Vedat Bilgin düne kadar bakandı. 85 milyon insanın karşısında bizi açık açık anlattı. ‘Yolda asıl iş yapanın kadrosu hak. Ben o dosyayı hazırladım ve benden sonra gelecek bakanın masasına koydum’ dedi. Ama bu zamana uğradı. Hala o dosya niye gündeme gelmiyor bilmiyorum. 4 sefer kadro kaçırdım. Bir de İŞKUR’dan aldılar 3 bin kişi. İŞKUR’dan aldınız da bana, ‘Yolda ne kadar bariyer var, yolun neresi bozuk, neresi düzgün’ sorsunlar, ben söyleyeyim ama yolu hiç bilmeyen adam geldiği zaman bize soruyor. Örnek veriyorum, ‘Kadrolusun bilmiyor musun’ diye soruyorum, ‘Ben İŞKUR’dan geldim, girdim’ diyor. Ben varım, asıl iş yapanlar var. Operatör mü lazım, operatörümüz var taşeron. Düz işçimiz var; müşavir mi istiyorsunuz? Var. Hepimiz varız. Karayollarında 14 bin taşeron işçi var. Bir avuçta sayılacak kişileriz.
Durmuş Öztürk-Hatice Akgedik
“ÇOCUĞUMUZUN GELECEĞİ İÇİN KADROMUZU TALEP EDİYORUZ”
O yüzden biz sayın yetkililerimize şunu söylüyoruz; ilk önceliğimiz 8 milyon, ailesi ile beraber 13 milyon asgari ücret ile çalışan işçilerimiz için yaşam standartlarına uygun ve sofralarından aç kalkmamaları için, çocukları da dahil olmak üzere güzel bir ücret istiyoruz. İkincisi de şu: ben karayollarında çalışıyorum. Sayın yetkililere de söylüyorum; lütfen çocuğumuzun geleceği için kadromuzu istiyoruz. Çocuğumuzun geleceği için… Yarın işten çıkarılma korkusunun olmaması için… Biz bugün varız yarın yokuz olmasın diye… Çocuğumuzun geleceği için kadromuzu talep ediyoruz karayolları yol bakım işçileri olarak.”
“KADIN OLARAK KENDİ AYAKLARININ ÜZERİNDE DURMAK ÇOK ZOR”
Asgari ücret tespit komisyonunda kadın işçileri temsil etmek üzere yer alan, Adana Şehir Hastanesi’nde temizlik işçisi olan Hatice Akgedik ise kadın işçilerin yaşadığı sorunlara ilişkin şunları söyledi: “Türkiye’mizde kadın olmak çok zor. Bir kadın olarak kendi ayaklarının üzerinde durmak, tek başına mücadele etmek maalesef çok zor. Bütün kadınların sesi olarak ben buraya geldim. Kadınlar çok zor durumda, asgari ücretlilerimiz zor durumda. Bunu işverenlerimize de çok söyledim. ‘Kendinizi bizim yerimize koyun’ dedim. Kendilerini vicdanlarına bıraktım.
“TEMEL İHTİYAÇLARIMIZI ALAMIYORUZ”
İşçiler beslenemiyor. En azından pazara gittiğimiz zaman temel ihtiyaçlarımızı almak zorundayız ama alamıyoruz. Yarısını alıyoruz, yarısını alamıyoruz. Bir markete gittiğimiz zaman temel ihtiyaçlarımızı alamıyoruz. Asgari ücretli insanlar gerçekten zor durumda. Açlık sınırının altında. Gençlerimiz hep yurt dışına gitmeye çalışıyor. Asgari ücretli iki tane oğlum var. Asla evlilik falan düşünemiyorlar. ‘Karnımız doymuyor’ diyorlar. Gençlerimiz, herkes yurt dışına kaçıyor. Neden benim memleketimde güzel şeyler varken gençlerimiz neden gidiyor imkanlarımız varken?
“PAZARDA İNSANLARIN YERLERDEN ÇÜRÜK MEYVE TOPLAMAK İÇİN NASIL MÜCADELE ETTİKLERİNİ GÖRÜN”
Alım gücümüz bitti. İnanın ben bunu sayın işverenlerime de başkanlarıma da bakanlarıma da söyledim ilk toplantıda. Alım gücü bitti insanların. ‘Semt pazarlarında insanlar yerlerden çürük meyve toplayıp evlerine götürmek için nasıl mücadele ettiklerini bir görün’ dedim. İnsanlarımız çok zor durumda. Kadın işçilerin çalışma koşulları çok zor. Çok zor ayakta duruyorlar. Bazıları bekar oluyor, çocukları ile hayat mücadelesi o kadar zor ki… Ev kiraları almış başını gitmiş, insanlar ne yapacağını bilemiyor. Yani çok zor durumda kadın işçilerimiz. İnsanlar zor durumda, biz bunu gereken yerlere de söyledik artık herkes elini vicdanına koysun.”
ALT SINIR YÜZDE 40
Hem Orta Vadeli Program’da hem de Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 65. Bu orana göre 6 aylık enflasyon yüzde 37.76 seviyesinde. Kulislerde konuşulanlara göre, asgari ücret zammında alt sınır yüzde 40. Buna göre 6 aylık enflasyon beklentisi olan yüzde 37.76’lık oranın en az yüzde 40’a yuvarlanması bekleniyor. Ancak refah payı eklemesiyle oran yüzde 50’lere kadar çıkabilir.
ASGARİ ÜCRETTE ZAM SENARYOLARI
Eğer yüzde 40 zam gelirse asgari ücret 15 bin 963 lira olacak. Eğer zam oranı yüzde 45 olursa asgari ücret 16 bin 533 liraya, yüzde 50 olursa 17 bin 103 liraya çıkacak. Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor.
ASGARİ ÜCRET ŞU AN NE KADAR?
Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor.
ASGARİ ÜCRETİN İŞVERENE MALİYETİ NE KADAR?
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 15 bin 762 lira 4 kuruş. Bunun 13 bin 414 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 2 bin 79 lira 25 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 268 lira 29 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.